Barometri diplomatik
Dr. Mehdi HYSENI
RRUDHJA E TERESISE TERRITORIALE TE KOSOVES
ESHTE NE FUNKSION TE VAZHDIMESISE SE DOKTRINES
DHE TE STRATEGJISE GJEOPOLITIKE IMPERIALISTE
SLLAVE NE BALLKAN
Me gjithė zhurmėn propagandistike dhe me premtimet e ekzagjeruara, se procesi
dhe vlerat thelbėsore tė demokracisė dhe tė pluralizmit tė globalizuar
evroperėndimor, do tė "promovohen" edhe nė favor tė popullit tė copėtuar
shqiptar nėpėr disa shtete sllave (Serbia, Mali i Zi, Maqedonia dhe Greqia)
kolonialiste ballkanike, kjo, nė praktikė po ndodh ndryshe ngaqė "itinerari" i
njė agjende tė kėtillė afatgjatė, nė vend se tė konkretizonte parashikimet e tij,
nxori nė sipėrfaqe dhe riaktivizoi recidivat e historisė sė hidhur tė
gjeopolitikės imperialiste sllave nė Ballkan.
Edhe pse nė asnjė dokument, nė asnjė projekt tė vizionit poliko-demokratik tė
evrointegralizmit, qė ka tė bėjė me "rregullimin", pėrkatėsisht me zgjidhjen e
problemeve akute tė vendeve tė Evropės Juglindore, nuk figuron termi(nocioni)
gjeopolitikė, ky ėshtė i pranishėm si nė kuptimin doktrinar, ashtu edhe nė atė
praktik, sepse sheshit dhe "heshtazi" u paraprin interesave politiko-strategjike
tė tė gjithė armiqve tė shqiptarėve dhe tė Shqipėrisė etnike. Nė kėtė kontekst,
moralizimet e globokratėve dhe impotenca e dipomacisė ndėrkombėtare u tregua e "pafuqishme"
, qė shqiptarėve dhe Kosovės t'ua njohė tė drejtėn e vetėvendosjes, sikurse
popujve tė tjerė (sllovenėve, kroatėve, serbėve, malazezėve, maqedonėve) tė ish-
Jugosllavisė socialiste tė Titos. Nė vend tė aplikimit tė standardit pėrkatės
parimor tė sė drejtės sė vetėvendosjes edhe ndaj popullit shqiptar tė kolonizuar
nėpėr republikat sllave ballkanike, kėtij i mohohet njė e drejtė e kėtillė
legjitime dhe legale, duke e mashtruar, duke e gėnjyerė dhe, duke e lėnė haptazi
nė "baltė" nė emėr tė krijimit dhe tė mbrojtjes sė institucioneve "tė
multietnikes dhe tė pluralizmit", tė "importuar" nga fuqitė e mėdha perėndimore
botėrore. Nė rastin konkret shihet qartazi se gjeopolitika i paraprin politikės:
"ndryshim tė statusit politik-po", ndėrsa ndryshime territoriale (gjeopolitike)-jo(!)
Kėtė konstatim tonin e provon nė mėnyrė aksiomatike edhe pėrmbajtja e librit tė
Zbignjev Bzhezhinskit (ish-sekretar shtetėror nė administratėn amerikane tė
presidentit Xhimi Karter):"Jashtė kontrollit-zhbalancimi global nė vigjilie tė
shekullit XXI", ku ndėr tjera, nė mėnyrė reliefe ka artikuluar dimensionet
pretenduese tė "marramendjes" gjeopolitike:"Historia nuk ka pėrfunduar, por nė
tė vėrtetė ėshtė bėrė mė e ngjeshur. Nė tė kaluarėn, epokat historike
relativisht kanė qenė tė ravijėzuara me konturat e tyre tė qarta, kėshtu qė edhe
ishte mė lehtė tė pėrkufizohej koncepti i progresives historike. Nderkaq, sot,
historia karakterizohet nga diskontinuitete tė vrazhda dhe kontradiktore, gjė qė
kjo errėson nė mėnyrė tė kondensuar perspektivėn dhe shpie nė konfuzion
perceptimet e historisė sonė."Pikėrisht nė kėtė vėshtrim duhet tė pasqyrohet
edhe gjendja e sotme e shqiptarėve tė kolonizuar nė Ballkan.
Tjetėrsimi i 2500 hektarėve tė territorit tė
Kosovės
paralajmėron sfidė tė re pėr shqiptarėt nė Ballkan
S'ka dyshim se, pėrfundimi i Marrėveshjes sė kufirit ndėrmjet tė ashtuquajturės
"RFJ" dhe IRJM-sė vitin e kaluar (sipas sė cilės Kosovės, i janė shkėputur 2500
haktarė tė territorit tė saj nė favor tė IRJM-sė), ėshtė njė mesazh i qartė pėr
shqiptarėt jo vetėm tė Kosovės dhe tė Iliridės, por pėr tė gjithė shqiptarėt nė
Ballkan, se doktrina dhe strategjia gjeopolitike sllave ėshtė riaktualizuar
pikėrisht nė frymėn e ēasjes karteziane, e cila ėshtė kompatibile me konceptin e
globalizimit ndėrkombėtar (si nė kuptimin gjeografik, ashtu edhe nė atė
epistemologjik), i cili edhe pėrmes shfrytėzimit tė vijave transportuese moderne
rajonale synon pėr tė "transformuar" tėrėsinė territoriale dhe sovranitetin e
shteteve tė vogla dhe tė pafuqishme. Si duket kėtė "lojė" gjeopolitike tė
rrezikshme pėr ricopėtimin e mėtjemė tė territorit etnik shqiptar, "elitat
politike" shqiptare nuk e kanė kuptuar dhe, nuk e kanė tė qartė sa duhet, sepse
kjo para sė gjithash nuk ka tė bėjė vetėm me sistemin interpretues tė
koncepteve themelore tė globalizmit botėror, tė arritjes sė ekuilibrit tė
politikės ndėrkombėtare pėr t'i pajtuar divergjencat ndėrmjet konkurruesve dhe "nomadėve"
tė vendeve tė Evropės Juglindore ( tė shkatėrruar nė ēdo segment tė qenies sė
tyre, sipas konceptit tė totalitetit global), si dhe mbi kėtė bazė kinse pėr tė
siguruar paqen dhe rendin ndėrkombėtar, por ka tė bėjė me luftėn e vazhdueshme
globale tė gjeopolitikės moderne (tani, jo nė frymėn e krijimit tė blloqeve dhe
tė identiteteve gjeografike, gjė kjo ishte karakteristikė e gjeopolitikės sė
periudhės sė luftės sė ftohtė ndėrmjet dy superfuqive botėrore SHBA-sė dhe
ish-Bashkimit Sovjetik), struktura e sė cilės objektivisht paraqet determinimin
e entiteteve gjeografike, pėrkatėsisht kondensimin epistemologjik dhe ontologjik
tė botės sė globalizuar sipas konceptit imperialist tė perandorive tė dikurshme
romake, bizantine, osmane etj.
Nė kėtė vėshtrim, qarqet politike zyrtare tė regjimit sllav tė Beogradit dhe tė
Shkupit, janė duke ecur nė hap me parametrat e gjeopolitikės moderne tė
globokratėve perėndimorė, duke u pėrpjekur qė me ndihmėn e tyre paraprakisht tė
caktojnė "kushtet e baraspeshimit" jo vetėm nė aspektin e pluralizimit dhe tė "demokratizimit"
rajonal tė politikės, tė ekonomisė, tė tregtisė, tė kulturės, tė multietnikes e
tė tjera, por edhe nė aspektin e "globalizimit" tė territorit etnik shqiptar,
sikurse qė ėshtė rasti i Marrėveshjes sė caktimit tė vijės sė demarkacionit
midis ish-"RFJ-sė" dhe IRJM-sė. Nė thelb, pėrmbajtja e kėsaj Marrėveshjeje, para
sė gjithash vė nė dukje vampirizimin e pretendimeve territoriale tė
sllavociganėve tė Ballkanit ndaj territorit etnik shqiptar, i cili fatkeqėsisht
de facto dhe de jure ende ndodhet nėn jurisdiksionin kolonialist tė Beogradit,
tė Shkupit dhe tė Podgoricės. Rasti i shqiptarėve nė Kosovė, i shqiptarėve tė
Anamoravės, tė Iliridės dhe tė Malit tė Zi, provon nė mėnyrė tė argumentuar dhe
tė qartė politikėn nga pozita e forces dhe epėrsinė e fuqive tė mėdha botėrore,
qė pėrbėjnė politikėn ndėrkombėtare, si dramė objektive tė globalizimit
territorial nė disfavor tė territorit tė pėrgjithshėm dhe tė popullit shqiptar
tė Shqipėrisė etnike. Pėr mė tepėr, doktrina dhe strategjia e kėtillė e
gjeopolitikės sė hibridizuar e globokratėve dhe e evrointegralistėve sheshit vė
nė dukje ineteresat e tyre konvergjente, qė shqiptarėve t'ua mohojnė tė drejtėn
e vetėvendosjes dhe tė pavarėsisė, duke i mbajtur edhe mė tej tė kolonizuar dhe
tė copėtuar nė katėr shtetet sllave(Serbia,Mali i Zi, IRJM, Greqia).
Shembulli i shqiptarėve tė kolonizuar dhe tė copėtuar nėpėr disa shtete fqinje
sllave ballkanike ėshtė plotėsisht simetrik me shembullin e kurdėve dhe tė
Kurdistanit tė shkatėrruar dhe tė copėtuar nė disa shtetete fqinje tė tij(
Turqia, Iraku, Irani dhe Siria), qė gjithashtu ėshtė pjellė direkte e fuqive tė
mėdha imperialiste botėrore. Nė historinė e marrėdhėnieve diplomatike
ndėrkombėtare, "formula" e Kurdistanit ka provuar praktikisht se ėshtė
instrumenti mė i efektshėm dhe mė lukrativ i "rrumbullakėsimit" tė interesave tė
pėrgjithshme hegjemoniste koloniale tė fuqive tė mėdha botėrore. Fatkeqėsisht, (nėn
murkullimin e strategjisė afatgjatė tė globokratizmit dhe tė evrointegralizmit)
njė "formulė" e kėtillė po pėrfillet nė mėnyrėn mė perfide edhe ndaj etnikumit
shqiptar tė mbėrthyer me shekuj nėn kthetrat e pėrgjakura tė kolonializmit sllav.
Kėtė strategji polivalente tė kontinuitetit historik tė kolonizimit tė
shqiptarėve nga sllavėt, e gjejmė edhe nė paragrafėt e Marrėveshjes pėr
revizionimin e territorit kufitar midis ish-"RFJ-sė" dhe IRJM-sė, tė nėnshkruar
nė shkurt tė vitit 2001 nga autoritetet zyrtare tė regjimit tė Beogradit dhe tė
Shkupit. E vlen tė nėnvizojmė faktin se, ndonėse ipso facto pėrmbajtja e kėsaj
Marrėveshjeje nuk ka tė bėjė me kurrfarė territori serbo-maqedon, por me
territorin etnik shqiptar tė Kosovės (domethėnė kjo Marrėveshje ėshtė lidhur pa
pjesėmarrjen e shqiptarėve dhe, nė kurriz tė shqiptarėve dhe tė Kosovės, sepse
sipas saj iu tjetėrsohen 2500 hektarė tokė tė punueshme dhe kullosa, qė
ligjėrisht ėshtė nonsens juridik, sepse edhe sipas sė drejtės kombėtare, ashtu
edhe tė asaj ndėrkombėtare ėshtė nul=e pavlefshme pėr shqiptarėt e Kosovės), kjo,
drjetpėrdrejt mbėshtetet nga institucioni mė i lartė i bashkėsisė
ndėrkombėtare-Kėshilli i Sigurimit tė Organizatės sė Kombeve tė Bashkuara. Sipas
deklaratės zyrtare konfirmuese tė sekretarit tė Pėrgjithshėm tė OKB-sė, Kofi
Annan, KS (sikurse Deklarata zyrtare e KS tė KB, e datės 7 mars 2001) tė Kombeve
tė Bashkuara e njeh Marrėveshjen ndėrkufitare, tė arritur mes Beogradit dhe
Shkupit, mirėpo, kjo mbėshtetje ėshtė nė kolizion si me Rezolutėn 1244 tė KS tė
KB-sė pėr Kosovėn, ashtu edhe me kompetencat dhe me autorizimet e Kėshillit tė
Sigurimit ngase Marrėveshja e theksuar nuk ka qenė objekt shqyrtimi i
Arbitrazhit tė Gjykatės Ndėrkombėtare tė Kombeve tė Bashkuara. Prandaj,
deklaratat, qė rezultojnė nga KS i OKB-sė lidhur me respektimin e kėsaj marrėveshjeje,
kanė vetėm karakter politiko-porpagandistik, tė cilat kanė pėr qėllim tė
ushtrojnė trysni suplementare ndaj palės shqiptare, qė ta deyrojnė atė, tė
pajtohet edhe mė tutje me dialektikėn e racizmit dhe tė sovranitetit kolonial
sllav, gjė qė kjo, nė asnjė mėnyrė qoftė juridikisht, qoftė politikisht nuk e
obligon Kuvendin, as Qeverinė multietnike tė Kosovės, qė t'i pėrfillė "rekomandimet
politike", tė drejtuara nga sekretari i Pėrgjithshėm, Kofi Annan dhe nga KS i
Kombeve tė Bashkuara, ngase nuk passjellin kurrfarė efekti juridik. Pėrkundrazi,
si Kuvendi, ashtu edhe Qeveria multietnike e Kosovės, janė tė detyruar, qė me
ēdo kusht, pėrmes mekanizmave pėrkatės ligjorė, qė pėrbėjnė tė drejtėn vendore
dhe, duke u mbėshtetur nė tė drejtėn pozitive juridike ndėrkombėtare, ta hudhin
poshtė si plotėsisht tė pabazė-tė pavlefshme juridikisht Marrėveshjen
ndėrkufitare midis Beogradit dhe Shkupit. Arritja e kėsaj marrėveshjeje tė
turpshme dhe antishqiptare, nuk mund quhet kurrsesi ndryshe veēėse sfidė e re,
qė ka pėr qėllim tė shkaktojė konflikte tė reja tė armatosura me shqiptarėt nė
Ballkan. Pėrfundimi i Marrėveshjes pėr "caktimin e kufirit tė ri" midis
shqiptarėve tė Kosovės, tė Anamoravės dhe tė Iliridės, mund tė jetė i
pranueshėm vetėm pėr aparqikėt sllavė dhe sllavofilė, (qė tradicionalisht janė
mėsuar tė ushqehen me gllabėrimin e territoreve etnike shqiptare nė Ballkan) si
dhe pėr pėrkrahėsit e tyre ekzistencialistė tė globokratizmit, tė cilėt
strategjinė e gjeopolitikės dhe tė propagandės sė tyre, e zhvillojnė pėr tė
krijuar vatra tė reja krizash permanente, edhe nė "baltėn e gjallė" tė popujve
tė "Evropės Ballkanike".
Diplomacia preventive shqiptare, duhet tė eliminojė
propagandėn luftarake tė boshtit Beograd-Shkup
Pėr t'i evituar pėrpjekjet e pareshtura tė mekanizmave sekrete dhe publike tė
politikės propagandistike luftarake tė boshtit sllav Beograd-Shkup, qė kanė pėr
objekt "tregtimin" e territorit etnik shqiptar nė favor tė zgjerimit tė
elementit serbomaqedon, diplomacia shqiptare, patjetėr nevojitet qė tė ndėrmarrė
masa pėrkatėse pėr eliminimin e tėrėsishėm tė kėtij fenomeni tė ripėrtėritur tė
racizmit kolonial sllav. Me gjithė njohjen e meritave tė bashkėsisė
ndėrkombėtare, e nė veēanti tė administratės sė Shteteve tė Bashkuara me
ish-presidentin Bill Klinton nė krye, qė Kosova tė boshatiset definitivisht nga
forcat militare, paramilitare e policore tė okupatorit serb, e sė kėndejmi tė
vihet nėn mandatin e protektoratit ndėrkombėtar(KFOR+UNMIK), ne assesi nuk mund
tė heshtim dhe tė pranojmė (pavarėsisht nga ushtrimi i diktatit dhe i trysnisė
sė sondazheve tė diplomacisė tregtare tė fuqive tė mėdha), qė tė falim, jo 2500
hektarė, por asnjė pėllėmbė tokė, qoftė e punueshme, qoftė djerrinė, fushė apo
mal, pėrrua ose lumė, liqen apo det, qė i pėrket territorit etnik shqiptar.
Duke qenė se, pėrmbajtja e Marrėveshjes ndėrkufitare serbomaqedone ka karakter
ekspansionist ndaj tėrėsisė territoriale tė Shqipėrisė etnike, atėherė del
krejtėsisht e qartė se politika shqiptare, nevojitet qė sa mė parė tė jetė e
mundur, t'i pėcaktojė prioritetet dhe mjetet efektive pėr tė parandaluar "atomizimin"
e mėtejmė tė tokave tė veta nga ana e gjeopolitikės raciste dhe e luftės
grabitēare kolonialiste serbomaqedone.
Pėr t'iu shmnagur objektivave hegjemoniste tė kėsaj Marrėveshjeje, diplomacia
shqiptare, pikėspari (pa ngritur grafikun e hipertensionit politik, tė
frustrimit iracional, qė do tė ēonte nė konfrontim direkt me aktorėt e
bashkėsisė ndėrkombėtare) nevojitet qė tė pėrgėnjeshtėrojė me argumente tezėn
sllavomaqedone, se njohja e pavarėsisė sė Kosovės, do tė paraqiste "rrezik
serioz pėr paqen dhe qėndrueshmėrinė nė rajonin ballkanik". Pikėrisht, kjo tezė
e sllavocentrizmit destruktiv, pasqyron esencėn e Marrėveshjes sė theksuar pėr
ndryshimin e kufijve nė relacionin Kosovė - IRJM. Si pėr propagandėn ushtarake e
politike,ashtu edhe pėr atė diplomatike ndėrkombėtare, kjo tezė e sofistikuar
konsiderohet si instrumenti mė oportun dhe mė i qėndrueshėm pėr tė dezavuuar
kėrkesėn legjitime pėr pavarėsimin e Kosovės. Nė kėtė mėnyrė, strategjia e
njėsuar politiko-propagandistike serbomaqedone, llogarit se do tė pėrfitojė
mbėshtetjen e bashkėsisė ndėrkombėtare dhe tė aleatėve tė saj tradcionalė sllavė.
Duke u mbėshtetur nė njė "imperativ" tė kėtillė, me logjikė dhe strukturė tė
vjetėr tė politikės pushtuese serbomadhe, Serbia "e demokratizuar" e "elitės"
nacionalshoviniste, e pėrfaqėsuar nga dr.Vojislav Koshtunica dhe dr.Zoran
Gjingjiq, pėrmes marrėveshjes sė theksuar (duke shpresuar se do ta bindin
bashkėsinė ndėrkombėtare, se nėse vihet nė pikėpyetje revidimi i marrėveshjes
dypalėshe serbo-maqedone nė favor tė palės shqiptare, atėherė kjo, do tė
reflektojė aspirata tė hapta pėr pushtimin e territorit tė IRJM-sė) ka pėr
qėllim qė nė tė njėjtė kohė, t'i konfrontojė shqiptarėt e Kosovės edhe me
maqedonėt edhe me ndėrkombėtarėt-KFOR-in dhe UNMIK-un nė Kosovė. Provokimi i
njė situate tė kėtillė, do tė ishte trumfi mė i madh i propagandas sė ndyrė
luftarake tė Serbisė pushtuese kundėr shqiptarėve jo vetėm nė Kosovė, por edhe
nė viset e tjera tė banuara me shqiptarė, tė cilat edhe nė fillim tė shekullit
XXI, janė "plaēkė" e koniunkturės dhe tė sistemit shtypės kolonial sllav nė
zemėr tė Evropės sė integruar mbi baza ekonomike dhe politike.
Pėr t'i paralizuar qė nė start profkat dhe grackat e rrezikshme tė amalgams
serbomaqedone, tė "gatuara" sipas recetės tradicionale tė historiografisė sė
falsifikuar serbe dhe tė politikės sė Kishės Ortodokse Serbe, (e cila,
historikisht, nė vend se tė mirret me misionin e saj tė shenjtė, mirret me
ushtrimin e politikės gjenocidale serbomadhe kundėr shqiptarėve, kroatėve,
myslimanėve tė Bosnjė-Hercegovinės dhe tė Jeni Pazarit. Kėtė mision "tė shenjtė
politik" nė shfarosjen e kėtyre popujve joserbė, Kisha Ortodokse Serbe, duke i
prirė Akademisė sė Shkencave dhe tė Arteve tė Serbisė, shėrbimeve tė zbulimit
dhe tė kundėrzbulimit tė ushtrisė dhe tė policisė serbomalazeze, ia arriti qė
edhe nė dekadėn e fundme tė shekullit XX, tė kryejė "misionin e shenjėtorit
politik hyjnor" nė "mbrojtjen e ēėshtjes serbe", natyrisht nė disfavor tė
vendeve dhe tė popujve tė theksuar fqinj), Qeveria e Kosovės, sė pari, me
procedurė tė shkurtėr nevojitet ta anulojė Marrėveshjen serbomaqedone, qė ėshtė
nė funksion tė copėtimit tė territorit etnik shqiptar, edhe pse nė kėtė moment,
nuk ekzistojnė gjasėt reale pėr tė ndryshuar gjendjen faktike nė terren. Arsyeja,
pėr nxjerrjen e njė konstatimi tė kėtillė tė peshuar gjithanshmėrisht qėndron nė
faktin se, bashkėsia ndėrkombėtare (Kėshilli i Sigurimit tė OKB-sė, NATO-ja,
OSBE-ja dhe Bashkimi Evropian), duke u mbėshtetur thjesht nė "justifikimin" e
interesave politike dhe nė transaksionet e kanonierave diplomatike tė fuqive tė
mėdha, ka pėrjashtuar tė drejtėn e pėrgjithshme ndėrkombėtare(jus cogens) dhe,
nė vend tė pėrfilljes sė saj, mbėshtet Marrėveshjen serbomaqedone tė tjetėrsimit
tė njė pjese tė territorit tė Kosovės, qė kufizohet me ngrehinėn artificiale, tė
ashtuquajtur IRJM. Sė dyti, duke marrė nė konsideratė mbėshtetjen e parezervė tė
kėsaj Marrėveshje ilegale, antijuridike dhe antishqiptare nga ana e bashkėsisė
ndėrkombėtare (edhe pse Qeveria e Kosovės ėshtė legjitime dhe ka mandatin e
plotė, qė ta kontestojė kėtė Marrėveshje), parapėlqehet qė kjo hėpėrhė mos ta
ngrejė kėtė ēėshtje nė shkallė ndėrkombėtare, e nė veēanti nė kuadrin e
Kėshillit tė Sigurimit tė Kombeve tė Bashkuara, sepse pėrgjigjja do tė jetė e
qartė, nė disfavor tė palės sė dėmtuar shqiptare. Njė kundėrefekt i kėtillė, do
tė rezultonte drejtpėrdrejt nga qėndrimi subjektiv i tė gjitha fuqive tė
mėdha-anėtare tė pėrhershme tė Kėshillit tė Sigurimit tė OKB-sė, sepse kėto
sėrish do tė merrnin nė mbrojtje Marrėveshjen e sajuar serbomaqedone. Nė kėtė
mėnyrė, do tė vinte nė shprehje acarimi i marrėdhėnieve ndėrmjet palės shqiptare
dhe bashkėsisė ndėrkombėtare, gjė qė ky, edhe ėshtė qėllimi i lidhjes sė
Marrėveshjes sė theksuar midis Beogradit dhe Shkupit. Sė kėndejmi, nė kėtė
moment pėrkeqėsimi dhe tendosja e marrėdhėnieve me bashkėsinė ndėrkombėtare, mė
sė paku do tė ishte nė interes tė zgjidhjes sė drejtė dhe objektive tė kėtij
problemi kufitar ndėrshtetėror. Pozicioni politik i institucioneve shtetėrore
dhe i subjekteve relevante politike shqiptare tė Kosovės pėrkitazi me kėtė
ēėshtje, para bashkėsisė ndėrkombėtare, duhet tė jetė i qartė: Nuk e njohim
Marrėveshjen serbomaqedone pėr kėto arsye, se : a) kufijtė e Kosovės janė nėn
jurisdiksionin ndėrkombėtar tė Organizatės sė Kombeve tė Bashkuara; b) ėshtė
pėrzierje direkte nė ēėshtje tė brendshme tė Kosovės dhe, cenim i sovranitetit dhe
i tėrėsisė territoriale tė Kosovės; c) ėshtė akt piratesk antijuridik
ndėrkombėtar, sepse ėshtė lidhur ad interim tė palės shqiptare domethėnė nė
disfavor tė territorit tė huaj, titullar i tė cilit ėshtė Kosova, e jo Serbia,
as IRJM; ē) ėshtė nė kundėrshtim me parimet e Kartės sė Kombeve tė Bashkuara, me
Deklaratėn mbi marrėdhėniet dhe bashkėpunimin miqėsor ndėrmjet shteteve, nė
pėrputhje me Kartėn e OKB-sė, Rezoluta 2625(XXV)/1970 e Asamblesė sė
Pėrgjithshme tė Kombeve tė Bashkuara; d) ėshtė nė shpėrputhje me Dokumentin
pėrfundimtar tė Helsinkit (1975); dh) ėshtė nė kolizion me nenin 11 tė Konventės
sė Vjenės (23 gusht 1978) mbi shtetet sukcesore, si dhe ė) ėshtė nė kundėrshtim
flagrant me parimin uti possidetis juris,tė sė drejtės ndėrkombėtare.
Sa mė sipėr, duke i marrė nė konsideratė kėto argumente me fuqi tė vlefshme
ligjore juridike tė sė drejtės publike ndėrkombėtare (tė cilat pa precedencė i
kanė nėpėrkėmbur dhe abuzuar si ish-"RFJ", ashtu edhe IRJM me rastin e
pėrfundimit tė Marrėveshjes pėr copėtimin e territorit tė Kosovės. Sė kėndejmi
edhe bashkėsia ndėrkombėtare, gjė qė kjo shpėrfillje, sipas gjuhės sė sistemit
pozitiv juridik ndėrkombėtar, quhet triumfi i politikės mbi drejtėsinė
ndėrkombėtare), pala shqiptare nuk ėshtė e obliguar qė, as moralisht, as
politikisht, e pėr mė tepėr as juridikisht, t'i respektojė asnjė nga deklaratat
a rekomandimet politike, tė miratuara qoftė nga KS i Kombeve tė Bashkuara,
Bashkimi Evropian, OSBE-ja apo NATO-ja, sepse kjo bie ndesh edhe me interesin
kombėtar dhe shtetėror tė Kosovės.
____________________________
Autori ėshtė dr.i Marrėdhėnieve Politike Ndėrkombėtare dhe bashkėpunėtor i
Institutit Ndėrkombėtar tė Bostonit, SHBA